Międzynarodowy Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu został ustanowiony przez ONZ, by uczcić pamięć 6 milionów Żydów zamordowanych przez Niemców podczas II wojny światowej. Jego datę wyznaczono na 27 stycznia, rocznicę wyzwolenia przez Armię Czerwoną w 1945 roku niemieckiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau.
Hasłem tegorocznych obchodów w instytucjach Organizacji Narodów Zjednoczonych jest “Pamięć, Godność i Sprawiedliwość”. Uroczystości rocznicowe i związane z nimi programy edukacyjne skupią się na losach ocalałych z Holokaustu w pierwszych latach po wojnie, gdy odzyskiwali swoje prawa, historię, dziedzictwo i godność.
Jak podaje Ministerstwo Kultury uroczystości upamiętniające rocznicę wyzwolenia rozpoczną się w Muzeum Auschwitz o godz. 16.00. Zamiast okolicznościowych przemówień zapadnie minuta ciszy i refleksji. Swoje świadectwa wygłoszą ocaleni: Halina Birenbaum i Bogdan Bartnikowski.
Zabrzmi także głos Elisabeth Silberstein Bence, Judith Spielberg Mittelman i Edith Friedman Grosman, które we wspomnieniach przedstawią pierwszy transport Żydów do Auschwitz. Zaplanowano też wystąpienie m.im. Mariana Turskiego. Wydarzenie zwieńczy wspólna modlitwa w intencji zgładzonych, ocalonych i o pokój na świecie. Zmówią ją wspólnie rabin Michael Schudrich, biskup rzymskokatolicki Roman Pindel, biskup prawosławny Atanazy i biskup ewangelicko-augsburski Adrian Korczago.
W związku z pandemią w obchodach weźmie udział niewielka liczba osób, głównie ocalałych. Transmisja wydarzenia będzie dostępna na stronie: www.auschwitz.org.
Oficjalny program obchodów można znaleźć tutaj.
Od 2008 roku co dwa lata ZNP, we współpracy z działem edukacyjnym Muzeum Auschwitz, organizuje seminarium dla młodych nauczycieli z Izraela, Niemiec i Austrii.
FOLDER o wydarzeniu:
W ubiegłym roku Związek Nauczycielstwa Polskiego i Państwowe Muzeum Auschwitz-Birkenau zorganizowały e-seminarium „Dziecko jako świadek historii” w ramach obchodów 76. rocznicy wyzwolenia Niemieckiego Nazistowskiego Obozu Koncentracyjnego i Zagłady Auschwitz-Birkenau. Współorganizatorami e-seminarium były także nauczycielskie związki z Izraela (ITU) i Niemiec (GEW i VBE). Myśl przewodnia zajęć powiązana była z tematem obchodów – LOS DZIECI W AUSCHWITZ. Po seminarium można było obejrzeć transmisję obchodów z Auschwitz, tłumaczoną na język hebrajski i niemiecki.
Relację z tej dyskusji można przeczytać tutaj: https://glos.pl/znp-w-ramach-obchodow-76-rocznicy-wyzwolenia-auschwitz-odbedzie-sie-e-seminarium-dziecko-jako-swiadek-historii
Natomiast w 2020 roku ZNP zaprosił ponad 60 pedagogów z całego świata do odwiedzenia Muzeum Auschwitz.
W przeddzień obchodów 75. rocznicy wyzwolenia niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz, ponad 60 nauczycieli z całego świata miało okazję odwiedzić miejsce kaźni ponad miliona Żydów, Polaków, Romów, sowieckich jeńców wojennych oraz przedstawiciel innych narodowości. Większość gości Związku była w tym miejscu pierwszy raz. Wszyscy wzięli również udział w oficjalnych obchodach rocznicy wyzwolenia obozu.
Wówczas Związek zorganizował także w Krakowie seminarium o Holokauście oraz o nauczaniu o Holokauście jako elemencie walki z rasizmem i ksenofobią. W dyskusji wzięli udział m.in. David Edwards, sekretarz generalny Międzynarodówki Edukacyjnej (EI) oraz Sławomir Broniarz, prezes ZNP.
– Jako wychowawcy mamy obowiązek zachować pamięć i strzec wartości oraz uwrażliwić nowe pokolenia na tragedie z przeszłości, aby nigdy się nie powtórzyły. Dzisiaj nasza misja jest tak trudna, jak i niezbędna. Odrodzenie skrajnej prawicy, rosnący antysemityzm i dyskryminacja wielu grup mniejszościowych, pojawienie się alternatywnych faktów i bezprecedensowa manipulacja w mediach społecznościowych – wszystko to razem tworzy bardzo niebezpieczną sytuację, która wydaje się zbyt znajoma – powiedział David Edwards, sekretarz generalny Międzynarodówki Edukacyjnej.
– Musimy działać zdecydowanie dla prawdy i dla ludzkości. Nauczyciele z całego świata przyłączają się do swoich kolegów z Polski, Izraela i Niemiec, aby współpracować, dzielić się swoimi doświadczeniami, pomysłami i pasją, aby mieć pewność, że bez względu na to, ile czasu minie, lekcje Holokaustu nigdy nie zostaną zapomniane – dodał.
W ramach konferencji organizowanej przez ZNP pod egidą EI odbyło się kilka paneli dyskusyjnych poświęconych nauczaniu o Holokauście w kontekście doświadczeń pedagogów i pracowników muzeów i roli sztuki w zrozumieniu Holokaustu. Wśród panelistów byli m.in. prof. Michał Bilewicz, prof. Piotr Laskowski czy Meron Mendel, dyrektor muzeum Centrum Anny Frank.
Od 2008 roku co dwa lata ZNP, we współpracy z działem edukacyjnym Muzeum Auschwitz, organizuje seminarium dla młodych nauczycieli z Izraela, Niemiec i Austrii, którego jest nie tylko wspólny udział w uroczystościach związanych z wyzwoleniem obozu, ale przede wszystkim zastanowienie się nad problemem, jak uczyć współcześnie o Holokauście w naszych krajach.
Od pierwszego spotkania i podpisania Wspólnej Deklaracji w 2008 r. minęło już kilkanaście lat. Przypomnijmy, że w pierwszych seminariach udział brali liderzy i liderki czterech związków – niemieckiego Gewerkschaft Erziehung und Wissenschaft (GEW), izraelskiego Histadrut Hamorim oraz dwóch polskich organizacji członkowskich Międzynarodówki Edukacyjnej: Związku Nauczycielstwa Polskiego i Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”. Od tamtego czasu zwiększyło się grono uczestników tych seminariów.
Rzetelne nauczanie historii, także o trudnych, a czasem niechlubnych epizodach w naszych dziejach, nie tylko leży w interesie polskich uczniów, ale jest ich niezbywalnym prawem, a dla nauczycieli – bezwzględnym obowiązkiem.
Związek Nauczycielstwa Polskiego od kilkudziesięciu lat podejmuje działania związane z pamięcią o Holokauście i historią polskich obywateli pochodzenia żydowskiego, m.in. w ramach Nauczycielskiego Ruchu Pokoju, powołanego przez ZNP w 1985 roku. Zadaniem Ruchu było i jest wcielanie w życie przesłania zawartego w Deklaracji o wychowaniu społeczeństw w duchu pokoju, uchwalonej z inicjatywy Polski przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych w 1978 roku.
Nauczycielski Ruch Pokoju ZNP postulował, by 27 kwietnia ustanowić Nauczycielskim Dniem Pamięci i Pokoju. Od ponad trzydziestu lat w tym dniu nauczyciele przyjeżdżają do Auschwitz, by wraz z uczniami przejść w Marszu Milczenia od bramy obozu do Ściany Śmierci i do pomnika pomordowanych w Birkenau.
Co dwa lata, 27 stycznia, w Międzynarodowym Dniu Pamięci o Ofiarach Holokaustu, ZNP, we współpracy z działem edukacyjnym Muzeum Auschwitz, organizuje seminarium dla młodych nauczycieli z Izraela, Niemiec i Austrii. Celem seminarium jest nie tylko wspólny udział w uroczystościach związanych z wyzwoleniem obozu, ale przede wszystkim zastanowienie się nad problemem, jak uczyć współcześnie o Holokauście w naszych krajach.
Jako sygnatariusz deklaracji przyjętej w 2008 roku przez największe edukacyjne związki zawodowe z Izraela (Histadrut Hamorim), Polski (ZNP i NSZZ „Solidarność”) oraz z Niemiec (GEW), ZNP uznał szczególną odpowiedzialność nauczycieli i związkowców za edukowanie „młodych ludzi i przyszłych generacji w gotowości do poświęcenia się ludzkości, do obywatelskiej świadomości i wspólnego życia w zgodzie, również poprzez konfrontowanie ich z Holokaustem i pamięcią o nim”.
