W związku z przesłanym do konsultacji „Projektem założeń do ustawy o poprawie warunków świadczenia usług przez jednostki samorządu terytorialnego” pojawia się zagrożenie dla funkcjonowania bibliotek szkolnych.

Zapis w projekcie „stworzenie możliwości wykonywania zadań biblioteki szkolnej przez bibliotekę publiczną” może spowodować zamykanie bibliotek w szkołach, ograniczając lub uniemożliwiając dostęp uczniów do zbiorów oraz utratę miejsc pracy dla nauczycieli – w tym członków ZNP.

Okręgowa Sekcja Bibliotekarska na czele z przewodniczącą kol. Renatą Sowada przygotowała materiał wskazujący na zagrożenia w tym zakresie.

W załączeniu przekazujemy list do Ministra Administracji i Cyfryzacji Michała Boniego z prośbą o upowszechnienie jego treści w środowisku. Listy podpisane przez nauczycieli, pracowników niepedagogicznych, rodziców, pełnoletnich uczniów (wg uznania Oddziału) proszę przesyłać do Ministra Boniego, a ksero lub skan listu do Okręgu Śląskiego ZNP.

Wiem, że trudność mogą sprawić trwające ferie zimowe, ale bardzo proszę o zajęcie się tą ważną dla środowiska oświatowego sprawą zaraz po ich zakończeniu.

---

Szanowny Pan
Michał Boni
Minister Administracji i Cyfryzacji

Nauczyciele i pracownicy  szkół publicznych wyrażają sprzeciw wobec projektu założeń  do ustawy o poprawie warunków świadczenia usług przez jednostki samorządu terytorialnego dnia 16 stycznia 2013r.

Działalność biblioteki szkolnej określają odrębne przepisy prawne kolidujące z proponowanym projektem. W art. 22 Ustawy o bibliotekach z dnia 27 czerwca 1997r. zawarte są zapisy dotyczące zadań biblioteki szkolnej. Dodatkowo ust. 6 i 7 art. 13  mówią, że biblioteki publiczne nie mogą być łączone z bibliotekami szkolnymi. Natomiast art. 67 p. 1 Ustawy o systemie oświaty z dnia 7 września 1991r.stanowi, że do realizacji zadań statutowych szkoła publiczna powinna zapewnić uczniom możliwość korzystania z: (…) biblioteki. Zaproponowane zmiany w projekcie spowodują brak jednolitego systemu prawnego. Wśród propozycji zmian jakie zakłada projekt umieszczono bowiem zapis: „stworzenie możliwości wykonywania zadań biblioteki szkolnej przez bibliotekę publiczną”. Nie są to nowatorskie rozwiązania, ale raczej próba usankcjonowania dotychczasowych bezprawnych działań niektórych samorządów. Projekt ma na celu dokonanie zmian kompetencji biblioteki publicznej, zwiększa obowiązki pracownika tej instytucji. Zamierzonym efektem takich działań będzie również likwidacja bibliotek szkolnych.

W szkole uczeń ma dostęp do biblioteki przed, w trakcie i po zajęciach szkolnych. Na każdej przerwie może się do niej udać, by poszukać informacji, wypożyczyć ciekawą książkę lub spędzić czas wolny. Tu zapewnione ma bezpieczeństwo, a niejednokrotnie czuje się gospodarzem. Planowane zmiany pozbawiają go tych możliwości. Obecnie uczeń ma wybór między najbliższą mu biblioteką szkolną, a osiedlową filią biblioteki publicznej i w obu tych placówkach poszukuje przede wszystkim lektur oraz ich opracowań. Likwidacja jednej z tych placówek spowoduje ograniczenie dostępu do informacji i konkretnych zbiorów. Korzystanie z biblioteki szkolnej przez ucznia jest obligatoryjne, natomiast korzystanie  z innych rodzajów bibliotek dobrowolne.

Zadaniem biblioteki szkolnej jest przede wszystkim wszechstronny rozwój ucznia i to jemu poświęca swój czas nauczyciel bibliotekarz. Biblioteka szkolna wspiera cały proces dydaktyczny szkoły, dysponuje odpowiednimi zbiorami metodycznymi wspierającymi pracę nauczycieli, w tym zbiorami czasopism. Podstawa programowa kształcenia ogólnego nakłada obowiązek współpracy wszystkich nauczycieli z nauczycielami bibliotekarzami „w celu wszechstronnego przygotowania uczniów do samokształcenia i świadomego wyszukiwania, selekcjonowania i wykorzystywania informacji” Współpraca ta związana jest również z określonymi danymi osobowymi uczniów, a dane te muszą być szczególnie chronione. W razie wprowadzenia planowanych zmian dyrektor szkoły utraci możliwość nadzoru nad biblioteką.

Biblioteka szkolna to także miejsce gromadzenia dokumentów związanych z historią szkoły, obrazującą jej działalność. To także dodatkowe obowiązki dla bibliotekarzy i problem związany z dostępem do danych poufnych.

Dotychczasowe księgozbiory bibliotek szkolnych w dużej mierze uzupełniane są dzięki środkom finansowym przekazanym przez Rady Rodziców oraz działaniom samym nauczycieli bibliotekarzy (pozyskiwanie funduszy, poszukiwanie sponsorów).

Biblioteka szkolna jako szkolna pracownia zapewnia realizację jej statutowych działań. Odpowiednio wyposażona, także dzięki środkom Unii Europejskiej, pozwala na realizację zajęć z wszystkich przedmiotów nauczania, umożliwia pracę indywidualną z uczniem, stanowi bazę do realizacji projektów. Jej likwidacja spowoduje obniżenie poziomu edukacji, osłabienie funkcji kompensacyjnej, utratę bazy dla realizacji programów nauczania i wychowania oraz misji i wizji  szkoły.

Zagrożona zostanie także stabilizacja zawodowa nauczycieli bibliotekarzy. Utracą możliwość wykonywania świadomie wybranego zawodu, opartego na  wieloletnim wykształceniu kierunkowym oraz systematycznym doskonaleniu zawodowym.

Koncepcję zastępowania bibliotek szkolnych przez biblioteki publiczne uznać należy za przestarzałą, bowiem nie jest to dominujący model organizacyjny na świecie. Współcześnie bibliotekę szkolną określa się raczej mianem centrum dydaktycznego szkoły, czy centrum multimedialnego, podkreślając tym samym jej znaczenie. Odmienne funkcje obu rodzajów wymienionych wyżej bibliotek uniemożliwiają pełne przejęcie kompetencji biblioteki szkolnej przez bibliotekę publiczną.

W związku z powyższym stanowczo protestujemy przeciw stworzeniu możliwości przejmowania zadań biblioteki szkolnej przez bibliotekę publiczną,  gdyż jest to szkodliwe dla uczniów, szkół i nauczycieli.

---

poniżej wersja Protestu do pobrania w formacie .docx

Protest przeciw stworzeniu możliwości przejmowania zadań biblioteki szkolnej przez bibliotekę publiczną